Czy europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego obowiązuje w Polsce?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to dokument uprawniający do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej podczas czasowego pobytu w większości krajów Europy. Jednak wiele osób zastanawia się, czy EKUZ obowiązuje w Polsce. Odpowiedź brzmi: tak, w ściśle określonych przypadkach związanych z ustawowymi uprawnieniami oraz statusem ubezpieczenia zdrowotnego.

Czym jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) jest dokumentem potwierdzającym prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej podczas tymczasowego pobytu w krajach Unii Europejskiej, Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) oraz wybranych terytoriów zamorskich[5][6][7]. Karta pozwala na dostęp do niezbędnych świadczeń medycznych w trakcie pobytu turystycznego lub zawodowego, na takich samych zasadach jak obywatele danego państwa[4][8]. EKUZ jest wydawana bezpłatnie przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) osobom uprawnionym, czyli ubezpieczonym lub posiadającym prawo do świadczeń zdrowotnych według polskich przepisów[5].

Czy EKUZ obowiązuje w Polsce?

EKUZ obowiązuje w Polsce wyłącznie dla osób, które są zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego lub mają prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, zgodnie z polskimi przepisami[5]. W praktyce oznacza to, że karta stanowi potwierdzenie prawa do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej również na terenie Polski. Warunkiem jest prawidłowe zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, które uprawnia do świadczeń w systemie powszechnym[5][6].

Dla obywateli Polski oraz cudzoziemców spełniających kryteria uprawnień karta EKUZ wydana w Polsce pozwala korzystać z finansowanej ze środków publicznych opieki zdrowotnej na identycznych zasadach jak pozostali ubezpieczeni[4][8]. EKUZ jest więc w polskich realiach traktowana jako dokument pomocniczy, gdyż głównym potwierdzeniem prawa do świadczeń jest sam status ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ[4].

Jak uzyskać Kartę EKUZ?

Proces uzyskania EKUZ jest uproszczony i dostępny w wersji elektronicznej oraz tradycyjnej. Wniosek o EKUZ można złożyć online przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) lub stacjonarnie w wybranym oddziale NFZ[1][6]. Po złożeniu dokumentów następuje weryfikacja uprawnień i zaświadczeń o ubezpieczeniu. Karta jest wydawana i przesyłana na wskazany adres po pozytywnej decyzji[1][6]. Wydanie karty jest bezpłatne, a jej ważność uzależniona od indywidualnego statusu ubezpieczeniowego oraz wieku wnioskodawcy[2][4].

Elektroniczna forma wnioskowania o EKUZ cieszy się coraz większą popularnością, a Narodowy Fundusz Zdrowia usprawnia proces wydawania kart, także w sezonach zwiększonego zapotrzebowania, np. wakacyjnych[1][8].

Obowiązywanie i zakres świadczeń EKUZ

Karta EKUZ uprawnia do niezbędnych świadczeń zdrowotnych w trakcie pobytu w Polsce na zasadach tożsamych z obywatelami posiadającymi ubezpieczenie zdrowotne[4][8]. Nie obejmuje jednak wszystkich usług – wyłączone są m.in. leczenie planowe oraz transport medyczny do Polski, które wymagają odrębnych dokumentów lub zgody NFZ[4].

Zakres świadczeń refundowanych przez EKUZ jest ustalany według prawa kraju wystawiającego kartę, czyli według polskich przepisów w przypadku karty wydanej w Polsce[5][6].

Okres ważności EKUZ

Ważność EKUZ zależy od kilku czynników: statusu ubezpieczeniowego, wieku i grupy uprawnionych. Przykładowo emeryci mogą uzyskać kartę ważną do 20 lat, osoby zatrudnione lub prowadzące działalność – do 3 lat, dzieci i studenci – do 18 miesięcy, kobiety w ciąży – do 6 miesięcy, a osoby bezrobotne często tylko na 2 miesiące[2][4][6]. Osoby nieubezpieczone lub objęte krótkotrwałymi uprawnieniami otrzymują kartę na okres 90 dni do 2 miesięcy[2][4][6]. Po upływie terminu ważności konieczne jest wyrobienie nowej karty[1][2].

Karta nie przewiduje automatycznego przedłużenia. Aktualizacja i weryfikacja uprawnień są niezbędne każdorazowo przed uzyskaniem nowej karty EKUZ[1][2].

Regulacje prawne i mechanizm działania

Karta EKUZ funkcjonuje na mocy regulacji Unii Europejskiej oraz krajowych przepisów dotyczących ubezpieczeń zdrowotnych i wzajemnych porozumień między krajami członkowskimi UE i EFTA[5][6]. Mechanizm działania polega na umożliwieniu osobie uprawnionej do korzystania z niezbędnych świadczeń zdrowotnych podczas tymczasowego pobytu na identycznych zasadach jak mieszkańcy danego kraju, z rozliczeniem kosztów między instytucjami ubezpieczeniowymi państw[4][7].

Ważnym elementem jest to, że EKUZ obejmuje wyłącznie świadczenia niezbędne z medycznego punktu widzenia podczas pobytu, a nie leczenie planowe czy specjalistyczne poza zakresem określonym przez przepisy kraju pobytu[4]. EKUZ nie jest więc pełnym zamiennikiem krajowego ubezpieczenia zdrowotnego i jej zakres nie dotyczy wszystkich możliwych świadczeń[4].

Podsumowanie: Czy europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego obowiązuje w Polsce?

Podsumowując, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego obowiązuje w Polsce dla osób posiadających uprawnienia do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych – głównie ubezpieczonych w NFZ lub posiadających inne uzasadnione podstawy prawne[5][6]. Karta potwierdza status uprawnień i umożliwia korzystanie z usług publicznej opieki zdrowotnej na terytorium Polski. Jej wydanie przez NFZ jest bezpłatne, termin obowiązywania jest zróżnicowany, a zakres ochrony nie uwzględnia wszystkich świadczeń zdrowotnych[2][4].

W praktyce osoba posiadająca aktualną EKUZ wydaną w Polsce jest objęta wszystkimi uprawnieniami z zakresu publicznej opieki zdrowotnej według polskich przepisów – zarówno podczas pobytu w kraju, jak i podczas czasowego pobytu w innych państwach UE, EFTA oraz na niektórych terytoriach zamorskich[4][5].

Źródła:

• [1] https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-koniecznie-sprawdz-przed-wyjazdem-kluczowy-warunek-dzialania,nId,22161480
• [2] https://www.warta.pl/porada/jak-i-gdzie-wyrobic-karte-ekuz/
• [4] http://pacjent.gov.pl/ekuz
• [5] https://www.gov.pl/web/psse-kamien-pomorski/europejska-karta-ubezpieczenia-zdrowotnego2
• [6] https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nasze-zdrowie-w-ue/leczenie-w-krajach-unii-europejskiej-i-efta/jak-wyrobic-karte-ekuz/
• [7] https://www.doz.pl/czytelnia/a18331-Karta_EKUZ._Co_daje_i_jak_wyrobic_Europejska_Karte_Ubezpieczenia_Zdrowotnego
• [8] https://www.rp.pl/ochrona-zdrowia/art41695941-wybierasz-sie-na-ferie-za-granice-nfz-przypomina-o-waznym-dokumencie